‘Mensen met een hoog IQ hebben vaak een laag EQ’. Een uitspraak die voorbij kwam, zomaar aan de borreltafel. Ik kon niet anders dan instemmen, daar, met mijn IQ van 145+. Tja, ik ben lomp en bot. Al heb ik best mijn momentjes hoor, met aardigheidjes en beterschapswensen, ik ben geen constante bron van blijheid en zachtheid.
En dat komt door mijn IQ, als ik de mensenmassa moet geloven. Nou, eigenlijk mijn EQ. Want de veronderstelling is zo’n beetje dat die dingen niet samengaan. Een hoog IQ betekent dus automatisch een laag EQ. Waarbij IQ het intelligentie quotiënt betekent en EQ het emotionele quotiënt. Dus: wij hoogbegaafden zijn wereldvreemde, lompe horken. Wij kunnen ons niet inleven in een ander.
Googlen op ‘hoog IQ laag EQ’ levert me 45.000 resultaten op. Het lijkt een aangenomen stelling. Op de site van medisch contact wordt gesteld dat wie veel heeft van het een (IQ) niet veel plaats meer heeft voor het ander (EQ). Maar is dit wel echt zo? De meningen zijn verdeeld, en ook onderzoek is niet eenduidig. Het beeld van einzelgänger of nerd op de werkvloer wordt vooral gecreëerd door wederzijds onbegrip. Hoogbegaafden leggen andere verbanden, zien mogelijke moeilijkheden, en denken drie stappen vooruit. In hun poging de rest mee te krijgen in hun gedachtegang botsen ze vaak op weerstand en zo worden ze als oncoöperatief en negatief bestempeld.
Het lijkt niet helemaal bewust te gaan dus. Dat lompe en botte gedrag komt misschien meer door een niveauverschil dan door een laag EQ. Ook bij kinderen is dit een probleem. Bij kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong wordt vaak gezegd dat ze sociaal-emotioneel achterlopen. Het volgende plaatje zegt wat mij betreft echt alles:
Het gevolg is dat je een self-fulfilling prophecy krijgt: de rest van de collega’s of klasgenoten laten de hoogbegaafde links liggen, en de hoogbegaafde keert meer in zichzelf omdat de rest hem ’toch niet begrijpt’. Of juist het tegenovergestelde: de hoogbegaafde gaat zich aanpassen, wat onderpresteren en faalangst tot gevolg heeft.
Het ligt dus lang niet altijd aan het EQ dat een hoogbegaafde op zichzelf is. Een uitzondering is uiteraard de persoon met Asperger, een diagnose die nu overigens niet meer wordt gesteld. Asperger is de kant van het autismespectrum waarin de persoon bovengemiddeld intelligent is, maar beperkingen heeft in de sociale interacties en een beperkt repertoire aan interesses en activiteiten. (bron: wikipedia). Hier lijkt het EQ weldegelijk een rol te spelen, en de persoon te beperken in de maatschappij.
Desalniettemin is er een redelijk goede oplossing voor alle hierboven beschreven kinderen en volwassenen: peercontact. En dan niet met een sappige doyenne du comice, maar met peers ofwel gelijkgestemden. Het belangrijkste is namelijk herkenning en erkenning vinden, en even jezelf kunnen zijn. Trouw beschrijft heel mooi het verhaal van Jantien: een briljante studente biologie, die na jaren aan misdiagnoses (‘de psycholoog dacht dat ik mishandeld was ofzo’) herkenning vond bij een club van mensen met Asperger. En zich realiseert dat ze na haar afstuderen een baan moet zoeken waarbij ze niet teveel met mensen te maken moet hebben. Iets met apen lijkt haar passender.
Terug naar mij. Want dit is tenslotte wel míjn website. Dat beetje narcisme moet je me maar vergeven, dat komt vast door mijn IQ. Ik ben lomp en bot, maar niet altijd. Ik hoop natuurlijk van harte dat jullie hieronder in de reacties allemaal gaan reageren met tegenwerpingen: dat ik juist heel lief en sociaal ben enzo. Maar zo niet: laat me het uitleggen.
Ik denk niet dat ik bot reageer doordat ik sociale situaties niet goed in kan schatten. Over het algemeen gaat dat juist wel prima. En ik vind het ook niet netjes om nu alles op het IQ van mijn gesprekspartner te gooien. Mijn probleem is dat ik niet goed mijn grenzen weet en kan aanvoelen. Dat is wel een hoogbegaafden dingetje: ik heb altijd het gevoel gehad dat ik er niet helemaal bij hoorde, dat ik anders was. En dat wilde ik niet, dus ik ging me aanpassen. Peers waren schaars in die tijd. Daardoor weet ik nu niet goed waar mijn grenzen liggen. Tegen de tijd dat ik iets zat ben, ben ik het ook ineens helemaal spuugzat. En ben ik er klaar mee. Dan komt de lompe, botte reactie die voor andere mensen uit de lucht komt vallen, maar die bij mij misschien al weken borrelde.
En nee, dat is niet handig. Ik stap boos uit groepsapps, stuur lelijke mails naar mensen en maak lullige opmerkingen. Op zo’n moment ben ik lomp en bot. Iets eerder in het proces aangeven, op een normale toon, wil me niet goed lukken. Ik weet dan namelijk nog niet dat ik er last van heb. En daarbij: ik wil geen zeurkous zijn.
Blijkbaar is het te overzien, want in de loop der jaren zijn er toch een handjevol vrienden blijven hangen. En de man, zelf overlopend van sociale vermogens en subtiliteit, vindt het ook nog steeds leuk met mij. Dus als ik een keer lomp of bot tegen je doe: nu weet je hoe het komt. Meestal is het na een paar uur wel weer over…
- New York, New York - 12/11/2024
- The Big 40 - 03/11/2024
- Creëer een unieke sfeer met bijzondere wanddecoratie voor thuis - 18/10/2024
Stella zegt
O ja, dat stripje. Dat zie je vaak terug in verontwaardigde beschrijvingen van mensen die het zo goed gedaan hebben,volgens zichzelf, terwijl je direct hoort/leest dat ze juist verlammend werken. En ik vermoed dat dit vaker voorkomt bij vrouwelijke leerkrachten/leidinggevers/ouders dan bij mannelijke. Die irrationaliteit van vrouwen die blijven hangen op “blokje” en niet willen zien dat ’n blokje wat anders is dan dát blokje of een róód blokje.
Ik zit nu opeens te denken over kunnen luisteren. Waarom horen ze dat verschil niet? Er zijn dus méérdere problemen in dat stripje vervat.
Marguerita zegt
Ach ik ben ook bot en lomp, en ik vind je echt heel lief en betrokken. Verder is het herkenbaar dat dingen soms lang sudderen en dan ineens de irritatiegrens is bereikt. Maar goed, om er even wat gezelligs in te gooien: volgen jullie ook de spacex ontwikkelingen? Hilarisch dat de ‘domme, onwetende’ Amerikanen massaal bang waren voor raketten uit noord korea en alien invaders terwijl het in werkelijkheid om de zoveelste raketlancering binnen een paar weken ging. Op youtube hele grappige filmpjes, het ziet er ook bijzonder uit. Misschien geinig om met je jongens te kijken.
Laura zegt
Mijn oudste dochter zei al jaren terug ( ze was toen een jaar of 12) : Ik ben wel hoogbegaafd maar niet hoogbeschaafd…….
ach, met gevoel voor humor kom je een heel eind,
Pieter zegt
Heel herkenbaar hoor. Ik ben blij, te lezen, dat ik niet de enige ben, die zo in elkaar zit.
Ik voel me vreselijk schuldig als ik weer eens bot en lomp ben geweest, maar doe het echt niet express. Ik probeer met iedereen rekening te houden, om maar sociaal te zijn, maar hoe meer ik mijn best doe, hoe meer het erop lijkt, dat ik het alleen maar fout doe.
Sandra zegt
Zo herkenbaar. Hier het zelfde probleem. Goed om te lezen dat er meer mensen hiermee kampen. Het onbegrip wat je krijgt hierdoor soms krijgt maakt het er niet altijd makkelijker op. Daarnaast het feit dat ik me door mijn beperking bedafhankelijk ben ook niet. 24 heb ik mensen om mij heen een terug trekken kan ik me niet maar als je ze als het weer zover is eens bot de kamer uitstuurt dan word dat je aangerekend en niet begrepen. Lastig!